Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Yolu

Bireysel Başvuru Nasıl Yapılır?

Bireysel Başvuru Nedir?

Bireysel başvuru, Anayasamızca koruma altına alınmış hak ve özgürlüklerden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokollerde yer alan bir hakkın kamu gücü tarafından ihlal edilmesi durumunda başvurulabilecek bir hak arama yoludur. Daha anlaşılır şekliyle; bireysel başvuru 1982 T.C. Anayasası ile AİHS ve Ek Protokollerinin koruduğu hakların kesişim alanında bulunan haklarla ilgili olarak yapılabilir. Bir hakkın sadece Anayasamızda koruma altına alınmış olması yeterli değildir. Bireysel başvuruya konu olabilmesi için ayrıca AİHS’de de koruma altına alınmış olması gereklidir.
Kamu tüzel kişileri bireysel başvuru yoluna başvuramaz. Güncel ve kişisel bir hakkı zedelenen her gerçek kişi ile tüzel kişiliğe ilişkin hakları zedelenen özel hukuk tüzel kişileri bireysel başvuru yolunu kullanabilir. Anayasa Mahkemesi 23 Eylül 2020 tarihinden sonra kesinleşmiş kararlar için yapılacak başvuruları incelebilir.

Bireysel Başvuru Nereden Yapılır?

Anayasa Mahkemesine doğrudan, bulunulan yerdeki mahkemeler veya yurt dışı temsilcilikleri aracılığı ile bireysel başvuru yapılabilir. Ankara dışında bulunan birisi bulunduğu ildeki adliyeye giderek bireysel başvuru dilekçesini Anayasa mahkemesine gönderebilir. Bireysel başvurunun avukatla aracılığı ile yapılması zorunlu değildir. Kişi kendisi veya kanunu temsilcisi vasıtasıyla usulüne uygun şekilde form doldurarak başvuru yapabilir. Temsile ilişkin belgelerin başvuru evraklarına eklenmesi gerekmektedir.

Bireysel Başvuru Ne kadar Süre İçinde yapılmalıdır?

İç hukuk yolları tüketildikten sonra eğer herhangi bir başvuru yolu yoksa da ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde bireysel başvurunun yapılması gerekmektedir. Mevzuatta, Yargıtay ceza dairelerinin kararlarının taraflara tebliğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Ceza yargılamasında nihai kararın tebliğ edilmediği durumlarda kararın derece mahkemesine ulaşmasından ve böylece gerekçesinin erişilebilir olmasından sonra özen yükümlülüğü kapsamında makul bir süre içinde bireysel başvuru yapmak isteyen ilgililerden karara erişmeleri ve karar gerekçesini öğrenmeleri beklenir. Bu kapsamda erişilebilir olan nihai kararın en geç üç ay içinde ilgilileri tarafından bilindiği ve gerekçesinin öğrenildiği kabul edilmelidir. Aksi tespit edilmediği sürece bireysel başvuru için Kanun’da öngörülen otuz günlük başvuru süresi başlayacaktır (A. C. ve diğerleri, § 30).

Bireysel Başvuru Ücreti Ne Kadardır? Adli yardım mümkün müdür?

2020 yılı için harç ücreti 446,90 TL’dir. Ayrıca ödeme gücü olmayanlar gerekçelerini ortaya koymak kaydıyla adli yardım talebinde bulunabilirler.

Anayasa Mahkemesinin Verebileceği Kararlar Nelerdir?

1-İlgili Mahkemeden yargılanmanın yenilenmesini isteyebilir.
2- Tazminata hükmedebilir.
3- Genel Mahkemelerde dava açılmasını isteyebilir.